Thuốc hỗ trợ sinh sản: Clomiphene citrate (Clomifene, Clomid)

Clomiphene citrate là gì và giúp ích cho khả năng sinh sản như thế nào?

Clomiphene citrate là một loại thuốc kích thích buồng trứng giải phóng trứng. Bác sĩ khuyên nên dùng nếu mẹ có vấn đề về thụ thai và chu kỳ không đều hoặc không có kinh nguyệt (rối loạn rụng trứng), gây ra bởi các vấn đề như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).

Clomiphene citrate là thuốc hỗ trợ sinh sản dành cho nữ phổ biến

Chị em có thể được chỉ định dùng clomiphene citrate nguyên liều hoặc kết hợp với một loại thuốc khác gọi là metformin. Các loại thuốc khác có thể được sử dụng để điều trị rối loạn rụng trứng bao gồm gonadotrophins.

Kích thích rụng trứng bằng clomiphene citrate là một phương pháp điều trị hiệu quả, được sử dụng rộng rãi nhất trong tất cả các loại thuốc sinh sản.

Các mẹ cũng có thể được kê đơn clomiphene citrate trước khi trải qua điều trị sinh sản như bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), để tăng số lượng trứng.

Tỷ lệ thành công khi sử dụng clomiphene citrate?

Khoảng 7/10 phụ nữ dùng clomiphene citrate vì nhiều lý do sẽ rụng trứng và khoảng 4/10 phụ nữ sẽ mang thai. Khoảng 25% phụ nữ tiếp tục sinh con khỏe mạnh.

Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ mang thai bao gồm:

• Thời điểm quan hệ tình dục trong chu kỳ 
• Tuổi tác và cân nặng
• Có mắc hội chứng buồng trứng đa nang hay không
• Số lượng, hình dạng, tốc độ và khả năng di chuyển của tinh trùng bạn đời.

Bác sĩ sẽ xem xét tất cả các yếu tố này trước điều trị, vì một liều clomiphene thấp có thể không đủ và có thể tăng liều để giúp mẹ thụ thai hoặc đề nghị dùng một loại thuốc khác hoặc kết hợp các loại thuốc với nhau.

Clomiphene citrate hoạt động như thế nào?

Clomiphene citrate ngăn chặn tác dụng của hormone estrogen để đánh lừa cơ thể tăng mức độ của hai loại hormone khác cần thiết cho sự rụng trứng. Hai loại hormone khác là:

• Hormone kích thích nang trứng (FSH)
• Hormone luteinising (LH)

FSH làm cho trứng chín, sẵn sàng để giải phóng. LH kích hoạt giải phóng một hoặc nhiều trứng chín từ buồng trứng. Trứng sau đó di chuyển xuống một trong các ống dẫn trứng để đợi tinh trùng vào thụ tinh.

Clomiphene citrate thường được sử dụng trong bao lâu?

Chị em thường dùng clomiphene dưới dạng thuốc viên trong năm ngày đầu chu kỳ kinh nguyệt và không quá sáu tháng một lần.

Một liều thấp 50mg thường được sử dụng để bắt đầu và sẽ tăng lên trong các chu kỳ tiếp theo nếu mẹ không rụng trứng.

Nếu chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, các mẹ sẽ bắt đầu uống thuốc trong vòng năm ngày kể từ khi bắt đầu kinh nguyệt, thường là từ ngày thứ hai đến ngày thứ sáu.

Nếu không có kinh nguyệt hoặc nếu chu kỳ không đều, bác sĩ sẽ kiểm tra xem mẹ có mang thai không và cung cấp một viên dạng tổng hợp hormone progesterone, chẳng hạn như một loại proestogen có tên là medoxyprogesterone acetate (tên thương hiệu là Provera).

Progesterone hoạt động với estrogen để giữ cho chu kỳ sinh sản thường xuyên. Provera có thể thiết lập lại chu kỳ kinh nguyệt nhưng không nhất thiết phải đợi chu kỳ bắt đầu trước khi dùng clomiphene citrate.

Sự rụng trứng thường xảy ra trong khoảng từ 5 đến 12 ngày sau lần cuối cùng sử dụng thuốc. Chuyên gia sinh sản sẽ theo dõi buồng trứng bằng siêu âm, ít nhất là trong chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên để xem buồng trứng đang phản ứng như thế nào và liệu có một hay nhiều nang trứng đang chuẩn bị giải phóng trứng.

Chuyên gia khuyên nên sử dụng bộ dụng cụ dự đoán để theo dõi ngày rụng trứng, hoặc nên quan hệ tình dục mỗi ngày sau năm ngày dùng thuốc, bắt đầu kể từ ngày cuối cùng.

Chị em có thể rụng trứng và thụ thai trong tháng đầu tiên dùng clomiphene citrate nếu không có bất kỳ vấn đề sinh sản nào khác, hoặc có thể mất một hoặc hai tháng điều trị bằng thuốc để bắt đầu rụng trứng thường xuyên.

Điều trị có thể được tiếp tục trong tối đa sáu chu kỳ, đủ dài để xem liệu cơ thể có đáp ứng với thuốc hay không.

Nếu đang rụng trứng nhưng vẫn không thụ thai trong vòng sáu tháng, mẹ có thể có một vấn đề sinh sản khác cần phải kiểm tra, chẳng hạn như vấn đề với ống dẫn trứng hoặc vấn đề với tinh trùng của người chồng.

Thật không may, một số phụ nữ không phản ứng với clomiphene citrate. Nếu mẹ không rụng trứng với liều clomiphene thông thường, bác sĩ có thể đề nghị tăng liều trong hai tháng tới.

Nếu vẫn không rụng trứng với liều 100mg đến 150mg mỗi ngày sẽ được gọi là Kháng clomiphene. Điều này thường có thể được xác định trong vòng ba chu kỳ được theo dõi, vì vậy hãy hỏi bác sĩ về những loại thuốc hoặc lựa chọn về  phẫu thuật khác.

Tác dụng phụ của clomiphene citrate?

Clomiphene citrate có thể gây ra một loạt các tác dụng phụ không đáng kể, bao gồm:

• Phát hỏa
• Đau đầu
• Đầy bụng và đau
• Buồn nôn và ói mửa
• Tâm trạng thất thường, chẳng hạn như trầm cảm
• Căng ngực

Liều 100g trở lên cũng có thể khiến chất nhầy cổ tử cung trở nên khô hơn, mặc dù không biết liệu điều đó có khiến mẹ khó mang thai hơn không.

Sử dụng Clomiphene citrate cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau đầu, buồn nôn, tâm trạng thất thường,…

Rối loạn thị giác, chẳng hạn như mờ mắt, là không phổ biến nhưng nếu gặp phải điều này, chị em nên nói với bác sĩ càng sớm càng tốt, vì có thể cần phải ngừng dùng thuốc.

Hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS) là một tác dụng phụ tiềm tàng khác của clomiphene citrate. OHSS xảy ra khi cơ thể phản ứng quá nhiều với thuốc sinh sản và buồng trứng của bạn trở nên sưng. Kiểm tra xem bụng có sưng lên, cảm giác đầy hơi hay không.

OHSS có thể phát triển thành một tình trạng nghiêm trọng. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp OHSS phản ứng với clomiphene citrate đều nhẹ. Sử dụng thuốc giảm đau và nghỉ ngơi vài ngày là đủ để chị em có thể thoải mái trở lại.

Human chorionic gonadotrophin (hCG) là thuốc sinh sản chính được cho là nguyên nhân gây ra các trường hợp OHSS nghiêm trọng. Điều này có nghĩa là cơ hội bị OHSS nặng sẽ tăng lên nếu dùng clomiphfene citrate chung với hCG. Nếu mẹ có dấu hiệu bị OHSS, bác sĩ sẽ theo dõi mẹ chặt chẽ.

Clomiphene citrate có hiệu quả không nếu người mẹ đang mắc hội chứng buồng trứng đa nang?

Nếu chị em mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), rất có thể clomiphene citrate sẽ có tác dụng, mặc dù phải với tất cả phụ nữ. Nó có khả năng giúp mẹ rụng trứng một lần nữa, hiệu quả khoảng 8/10 phụ nữ.

Tuy nhiên, khoảng một nửa số phụ nữ mắc PCOS không thụ thai ngay cả khi họ rụng trứng. Clomiphene citrate cũng ít có khả năng hiệu quả nếu mẹ có chỉ số khối cơ thể (BMI) lớn hơn 30.

Trong trường hợp đó, bác sĩ khuyên nên giảm cân trước khi bắt đầu dùng clomiphene. Gần trọng lượng lý tưởng là đủ để bắt đầu rụng trứng thường xuyên, ngay cả khi không sử dụng thuốc.

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp cơ thể mẹ đáp ứng với clomiphene citrate, là một loại thuốc nhạy cảm với insulin được gọi là metformin (tên thương hiệu là Glucophage), đặc biệt hữu ích nếu mẹ gặp vấn đề không dung nạp glucose, hoặc thậm chí là bệnh tiểu đường.

Tuy nhiên, các chị em có thể được khuyên dùng thử metformin ngay cả khi không được chẩn đoán mắc chứng không dung nạp hoặc tiểu đường. Metformin có thể giúp đáp ứng clomiphene citrate và đã được chứng minh là làm tăng cơ hội rụng trứng và mang thai.

Một số bác sĩ có thể đề nghị mẹ dùng một loại thuốc gọi là letrozole (tên thương hiệu là Femara), đặc biệt nếu chỉ số BMI lớn hơn 30 để tỷ lệ sinh cao hơn, tỷ lệ đa thai thấp hơn và nguy cơ OHSS thấp hơn sử dụng clomiphene.

Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để chắc chắn. Letrozole không được cấp phép làm thuốc rụng trứng ở Anh và do đó chỉ được khuyến nghị bởi một số chuyên gia sinh sản trên cơ sở chọn lọc.

Nếu mẹ biết mình kháng clomiphene, bác sĩ sẽ đề nghị dùng metformin với gonadotrophins. Sự kết hợp các loại thuốc này liên quan đến tỷ lệ sinh cao hơn so với việc chỉ sử dụng gonadotrophins mà không làm tăng nguy cơ đa thai hoặc OHSS.

Các vấn đề khác nên biết về clomiphene citrate?

Có giả thuyết cho rằng tác dụng chống estrogen của clomiphene citrate có thể làm tăng nguy cơ sảy thai. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã tìm thấy tỷ lệ sảy thai tương tự như đã tìm thấy ở những cặp vợ chồng không sử dụng bất kỳ điều trị sinh sản nào.

Có một số lo ngại tiếp tục rằng sử dụng clomiphene citrate có thể liên quan đến ung thư buồng trứng.

Tuy nhiên, đánh giá về các bằng chứng không ủng hộ ý kiến này. Các phát hiện cho thấy rằng chính vấn đề sinh sản có thể làm tăng nguy cơ ung thư, thay vì các loại thuốc được sử dụng để điều trị.

Thuốc kích thích rụng trứng có thể dẫn đến rụng nhiều trứng làm tăng khả năng mang đa thai. Đó là lý do tại sao nên theo dõi siêu âm để kiểm tra xem buồng trứng phản ứng mạnh với thuốc như thế nào.

Clomiphene citrate có thể làm tăng nguy cơ mang đa thai, nghĩa là mẹ có khoảng 1/10 cơ hội thụ thai song sinh.

Xem thêm:

Thuốc hỗ trợ sinh sản: Gonadotrophins

Thuốc hỗ trợ sinh sản: Dopamine agonists

Các loại thuốc hỗ trợ sinh sản dành cho nam giới

Nguồn: Babycentre

Để thai kỳ là quãng thời gian hạnh phúc của mẹ bầu

Các nhà khoa học cho thấy, ngoài việc bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng để mẹ bầu khỏe mạnh, con yêu phát triển thể chất, cân nặng và não bộ tốt trong thai kỳ, ba mẹ nên thực hành thai giáo cho con để mẹ bầu tận hưởng những trải nghiệm thai kỳ tuyệt vời nhất cũng như tối ưu sự phát triển não bộ và đánh thức các giác quan của con yêu phát triển vượt trội.

Do đó, POH xây dựng khóa thực hành thai giáo online – Thai giáo 280 ngày yêu thương. Điểm khác biệt trong chương trình của POH là tính cá nhân hóa sâu sắc và chi tiết theo “NGÀY HÔM NAY” của bé. Mẹ sẽ cung cấp ngày dự sinh của con, phần mềm sẽ tính được hôm nay bạn bé đang ở ngày thứ bao nhiêu của thai kỳ. 

Từ đó đưa ra các bài thực hành phù hợp với sự phát triển của bạn bé trong ngày hôm nay, giúp kích thích tốt nhất sự phát triển của con yêu trong thời gian ngắn nhất.

Thai giáo còn là cơ hội để người chồng thể hiện tình yêu thương với mẹ bầu và con yêu để tình cảm gia đình thêm gắn kết. 

Do đó, các ông bố hãy cùng vợ thực hành thai giáo cho con yêu mỗi ngày để người vợ cảm thấy mình được yêu thương và quan tâm nhé!